Podane zakresy dawek dotyczące podania doustnego mają służyć wyłącznie jako wskazówki. Dawki dobowe produktu leczniczego należy podawać w 2 dawkach podzielonych, w równych odstępach w ciągu doby. Zaleca się, by produkt leczniczy był podawany zgodnie ze stałym planem w odniesieniu do pory dnia i posiłków. Produkt leczniczy powinien być przepisywany wyłącznie przez lub w ścisłej współpracy z lekarzem posiadającym doświadczenie w prowadzeniu terapii immunosupresyjnej i/lub przeszczepianiu narządów. Przeszczepianie narządów. Przeszczepianie narządów miąższowych. Leczenie produktem leczniczym należy rozpocząć w ciągu 12 h przed transplantacją od dawki 10-15 mg/kg mc. w 2 dawkach podzielonych. Dawka ta powinna być stosowana przez 1-2 tyg. po operacji jako dawka dobowa i powinna ona być stopniowo zmniejszana, odpowiednio do stężenia cyklosporyny we krwi, aż do osiągnięcia zalecanej dawki podtrzymującej wynoszącej około 2-6 mg/kg mc./dobę, podawanej w 2 dawkach podzielonych. Jeżeli Cyclaid jest podawany razem z innymi lekami immunosupresyjnymi (np. z kortykosteroidami lub jako składnik leczenia trzema lub czterema produktami leczniczymi), mogą być stosowane mniejsze dawki (np. 3-6 mg/kg mc./dobę w początkowym okresie leczenia, podawane w 2 dawkach podzielonych). Przeszczepianie szpiku. Pierwszą dawkę należy podać w dniu poprzedzającym transplantację. W większości przypadków zaleca się zastosowanie w tym celu cyklosporyny w postaci koncentratu do sporządzania roztw. do infuzji. Zalecana dawka wynosi 3-5 mg/kg mc./dobę. Tę dawkę podaje się w infuzjach dożylnych w czasie do 2 tyg. bezpośrednio po transplantacji, a następnie zaleca się doustne leczenie podtrzymujące produktem leczniczym w dawce około 12,5 mg/kg mc./dobę, podawanej w 2 dawkach podzielonych. Leczenie podtrzymujące należy kontynuować przez co najmniej 3 m-ce (i najlepiej przez 6 m-cy), następnie należy stopniowo zmniejszać dawkę aż do odstawienia produktu w rok po transplantacji. Jeżeli produkt leczniczy jest podawany od początku leczenia, to zaleca się dawkę od 12,5-15 mg/kg mc./dobę, podawaną w 2 dawkach podzielonych, zaczynając od dnia poprzedzającego transplantację. Stosowanie większych dawek produktu leczniczego lub dożylne podanie cyklosporyny może być konieczne w przypadku zaburzeń żołądka i jelit, które mogą zmniejszyć wchłanianie. U niektórych pacjentów, po zaprzestaniu stosowania cyklosporyny może wystąpić choroba przeszczep przeciw gospodarzowi (GVHD), jednak zwykle ustępuje ona po ponownym podaniu cyklosporyny. W takich przypadkach należy podać początkowo doustną dawkę uderzeniową wynoszącą 10-12,5 mg/kg mc., a następnie codziennie podawać doustną dawkę podtrzymującą, która wcześniej dawała zadowalające wyniki. W leczeniu łagodnej, przewlekłej GVHD należy stosować małe dawki produktu leczniczego. Wskazania pozatransplantacyjne. Podczas stosowania produktu leczniczego w którymkolwiek z podanych wskazań pozatransplantacyjnych, należy przestrzegać następujących zasad ogólnych. Przed rozpoczęciem leczenia należy w sposób wiarygodny określić czynność nerek, w co najmniej 2 pomiarach. U dorosłych do oszacowania czynności nerek można wykorzystać szacowany wskaźnik przesączania kłębuszkowego (ang. eGFR) obliczany za pomocą wzoru MDRD, a u dzieci i młodzieży do obliczania eGFR należy użyć odpowiedniego wzoru. Produkt leczniczy może zaburzać czynność nerek, dlatego konieczna jest częsta kontrola ich czynności. Jeżeli wartość eGFR zmniejszy się o ponad 25% poniżej wartości początkowej w więcej niż jednym oznaczeniu, to należy zmniejszyć dawkę produktu leczniczego 25-50%. Jeśli zmniejszenie wartości eGFR przekracza 35% względem stanu początkowego, należy rozważyć dalsze zmniejszenie dawki produktu leczniczego. Zalecenia te obowiązują nawet, jeżeli stężenie kreatyniny mieści się w zakresie normy laboratoryjnej. Jeśli zmniejszenie dawki nie spowoduje poprawy wartości eGFR w ciągu jednego miesiąca, leczenie produktem leczniczym należy przerwać. Konieczna jest regularna kontrola ciśnienia tętniczego krwi. Oznaczenie stężenia bilirubiny i parametrów pozwalających ocenić czynność wątroby jest konieczne przed rozpoczęciem leczenia, a podczas terapii zaleca się ścisłe monitorowanie tych wartości. Oznaczenie surowiczego stężenia lipidów, potasu, magnezu i kwasu moczowego jest zalecane przed rozpoczęciem leczenia i okresowo w czasie jego trwania. We wskazaniach pozatransplantacyjnych okazjonalne monitorowanie stężenia cyklosporyny we krwi może być istotne, np. w sytuacji, gdy produkt leczniczy jest stosowany jednocześnie z substancjami mogącymi wpływać na farmakokinetykę cyklosporyny lub w przypadku nietypowej odpowiedzi klinicznej (np. braku skuteczności lub zwiększonej nietolerancji produktu w postaci zaburzeń czynności nerek). Prawidłową drogą podania jest podanie doustne. W przypadku stosowania koncentratu do sporządzania roztw. do infuzji należy zachować staranność w podaniu odpowiedniej dawki dożylnej będącej odpowiednikiem dawki doustnej. Zaleca się konsultację z lekarzem doświadczonym w stosowaniu cyklosporyny. Całkowita dawka dobowa nigdy nie może być większa niż 5 mg/kg mc., z wyjątkiem pacjentów z endogennym zapaleniem błony naczyniowej oka zagrażającym utratą wzroku i dzieci z zespołem nerczycowym. W leczeniu podtrzymującym należy indywidualnie określić najmniejszą skuteczną, dobrze tolerowaną dawkę produktu. U pacjentów, u których po upływie określonego czasu (szczegółowe informacje, patrz niżej) nie nastąpi wystarczająca odpowiedź na leczenie lub podawanie dawki skutecznej będzie niezgodne z ustalonymi wskazówkami dotyczącymi bezpieczeństwa stosowania, leczenie produktem leczniczym należy przerwać. Endogenne zapalenie błony naczyniowej oka. Do wywołania remisji zalecana jest dawka początkowa 5 mg/kg mc./dobę, podawana doustnie w 2 dawkach podzielonych aż do uzyskania remisji czynnego zapalenia błony naczyniowej oka i poprawy ostrości widzenia. W opornych przypadkach dawkę można zwiększyć przez pewien czas do 7 mg/kg mc./dobę. Aby osiągnąć początkową remisję lub zapobiec zaostrzeniom stanów zapalnych gałki ocznej można dodatkowo podawać kortykosteroidy układowe w dawkach dobowych 0,2-0,6 mg/kg mc. prednizonu lub równoważną dawkę odpowiednika, jeśli monoterapia produktem leczniczym nie jest wystarczająca. Po 3 m-cach dawkę kortykosteroidów można stopniowo zmniejszyć do wielkości odpowiadającej najmniejszej skutecznej dawce. W leczeniu podtrzymującym dawkę należy powoli zmniejszać do najmniejszej skutecznej. W okresie remisji nie powinna być ona większa niż 5 mg/kg mc./dobę. Przed podaniem leków immunosupresyjnych należy wykluczyć zakaźne przyczyny zapalenia błony naczyniowej oka. Zespół nerczycowy. Aby wywołać remisję, zalecaną dawkę dobową należy podawać w 2 podzielonych dawkach doustnych. Jeśli czynność nerek (z wyjątkiem białkomoczu) jest prawidłowa, zaleca się następujące dawki dobowe: dorośli: 5 mg/kg mc.; dzieci: 6 mg/kg mc. U pacjentów z zaburzeniami czynności nerek dawka początkowa nie powinna być większa niż 2,5 mg/kg mc./dobę. Jeżeli działanie produktu leczniczego stosowanego w monoterapii nie jest zadowalające, zaleca się dołączenie małych dawek doustnych kortykosteroidów, szczególnie u pacjentów opornych na działanie leków steroidowych. Czas do uzyskania poprawy wynosi 3-6 m-cy w zależności od rodzaju glomerulopatii. Jeżeli po tym czasie nie obserwuje się poprawy, należy przerwać podawanie produktu leczniczego. Dawkę należy dostosować indywidualnie w zależności od skuteczności (białkomocz) i bezpieczeństwa stosowania, jednak nie powinna ona być większa niż 5 mg/kg mc./dobę u dorosłych i 6 mg/kg mc./dobę u dzieci. W leczeniu podtrzymującym dawkę należy powoli zmniejszać do najmniejszej dawki skutecznej. Reumatoidalne zapalenie stawów. Przez pierwsze 6 tyg. leczenia zaleca się dawkę 3 mg/kg mc./dobę, doustnie, w 2 dawkach podzielonych. Jeżeli działanie kliniczne nie jest wystarczające, dawkę można stopniowo zwiększać do granic indywidualnej tolerancji, ale nie więcej niż 5 mg/kg mc./ dobę. W celu osiągnięcia pełnej skuteczności może być konieczne stosowanie produktu leczniczego przez okres do 12 tyg. W leczeniu podtrzymującym dawkę należy dobrać indywidualnie uzyskując najmniejszą dawkę skuteczną, zgodnie z tolerancją. Produkt leczniczy można podawać jednocześnie z małymi dawkami kortykosteroidów i/lub NLPZ. Produkt leczniczy można również podawać jednocześnie z małą dawką tygodniową metotreksatu u pacjentów, u których nie udaje się osiągnąć zadowalającej poprawy po stosowaniu samego metotreksatu. Dawka początkowa produktu leczniczego wynosi wtedy 2,5 mg/kg mc./dobę podawana w 2 dawkach podzielonych. Należy wziąć pod uwagę możliwość zwiększania dawki w zależności od tolerancji produktu. Łuszczyca. Leczenie produktem leczniczym powinno być rozpoczynane przez lekarzy doświadczonych w rozpoznawaniu i leczeniu łuszczycy. Z powodu różnic w przebiegu tej choroby dawka musi być ustalona indywidualnie. Zalecana dawka początkowa w celu wywołania remisji wynosi 2,5 mg/kg mc./dobę, doustnie, w 2 dawkach podzielonych. Jeżeli po m-cu nie ma poprawy, dawkę można stopniowo zwiększać, nie przekraczając 5 mg/kg mc./dobę. Leczenie należy przerwać, jeżeli po stosowaniu dawki 5 mg/kg mc./dobę przez 6 tyg. u pacjentów ze zmianami łuszczycowymi nie można osiągnąć wystarczającej skuteczności lub jeżeli dawka skuteczna u danego pacjenta nie jest dawką bezpieczną. U pacjentów, których stan wymaga szybkiej poprawy, zaleca się dawkę początkową 5 mg/kg mc./dobę. Po osiągnięciu zadowalającej poprawy można przerwać podawanie produktu leczniczego, a w przypadku nawrotu choroby ponownie zastosować produkt leczniczy w skutecznej poprzednio dawce. U niektórych pacjentów może być konieczne kontynuowanie leczenia podtrzymującego. W leczeniu podtrzymującym dawkę należy dobrać indywidualnie, aby ustalić najmniejszą dawkę skuteczną. Nie powinna ona być większa niż 5 mg/kg mc./dobę. Atopowe zapalenie skóry. Leczenie produktem leczniczym powinno być rozpoczynane przez lekarzy doświadczonych w rozpoznawaniu i leczeniu atopowego zapalenia skóry. Z powodu różnorodnego przebiegu tej choroby dawka musi być ustalona indywidualnie. Zalecany zakres dawek wynosi 2,5-5 mg/kg mc./dobę podawanych doustnie w 2 dawkach podzielonych. Jeżeli dawka początkowa 2,5 mg/kg mc./dobę nie pozwala osiągnąć zadowalającej poprawy w ciągu 2 tyg. leczenia, można ją szybko zwiększyć do dawki maks. 5 mg/kg mc./dobę. W bardzo ciężkich przypadkach uzyskanie szybkiej i odpowiedniej kontroli choroby jest bardziej prawdopodobne po podaniu dawki początkowej 5 mg/kg mc./dobę. Po uzyskaniu zadowalającej poprawy, dawkę należy stopniowo zmniejszać i jeżeli to możliwe, przerwać podawanie produktu leczniczego. W przypadku nawrotu choroby można zastosować ponowne leczenie produktem leczniczym. Chociaż 8 tyg. cykl leczenia może wystarczyć do uzyskania całkowitego ustąpienia zmian, wykazano, że leczenie przez okres do 1 roku jest skuteczne i dobrze tolerowane pod warunkiem przestrzegania zaleceń monitorowania. Zmiana z leczenia oryginalnym produktem leczniczym cyklosporyny na Cyclaid. Dostępne dane wskazują, że po zmianie z leczenia oryginalnym produktem leczniczym cyklosporyny na Cyclaid w stosunku 1:1, najmniejsze stężenia cyklosporyny we krwi pełnej są porównywalne. Jednak u wielu pacjentów mogą wystąpić większe stężenia maks. (C_max) oraz zwiększone narażenie na substancję czynną (AUC). U niewielkiego odsetka pacjentów zmiany te są bardziej nasilone i mogą mieć znaczenie kliniczne. Ponadto, wchłanianie cyklosporyny z produktu leczniczego Cyclaid charakteryzuje się mniejszą zmiennością, a związek pomiędzy minimalnymi stężeniami cyklosporyny i narażeniem (AUC) jest silniejszy niż w przypadku oryginalnego produktu leczniczego cyklosporyny. Ponieważ zmiana z leczenia oryginalnym produktem leczniczym cyklosporyny na Cyclaid może spowodować zwiększenie ekspozycji na cyklosporynę, należy przestrzegać następujących zasad: u pacjentów po transplantacji leczenie produktem leczniczym Cyclaid należy rozpoczynać podając tę samą dawkę dobową, jaką stosowano wcześniej podając oryginalny produkt leczniczy cyklosporyny. Minimalne stężenia cyklosporyny we krwi pełnej powinny być monitorowane początkowo w ciągu 4-7 dni po zmianie na leczenie produktem leczniczym Cyclaid . Ponadto, w ciągu pierwszych 2 m-cy po zmianie leczenia należy monitorować kliniczne parametry bezpieczeństwa, takie jak czynność nerek i ciśnienie krwi. Jeśli minimalne stężenia cyklosporyny wykroczą poza zakres wartości terapeutycznych i/lub nastąpi pogorszenie klinicznych parametrów bezpieczeństwa, należy odpowiednio zmodyfikować dawkowanie. U pacjentów leczonych we wskazaniach pozatransplantacyjnych, leczenie produktem leczniczym Cyclaid należy rozpoczynać podając tę samą dawkę dobową, jaką stosowano podając oryginalny produkt leczniczy cyklosporyny. Po 2, 4 i 8 tyg. od zmiany leczenia należy skontrolować czynność nerek i ciśnienie krwi. Jeśli ciśnienie krwi znacznie przekroczy wartości sprzed zmiany leczenia lub, jeśli podczas co najmniej dwóch pomiarów eGFR zmniejszy się o ponad 25% poniżej wartości oznaczanych przed leczeniem oryginalnym produktem leczniczym cyklosporyny, dawkę leku należy zmniejszyć. W przypadku niespodziewanych objawów toksyczności lub nieskuteczności cyklosporyny, należy również kontrolować minimalne stężenia we krwi. Zmiana leczenia z jednej postaci doustnej produktu leczniczego na inną. Zmiana leczenia z jednego doustnego produktu cyklosporyny na inny powinna odbywać się z zachowaniem ostrożności i pod nadzorem lekarza, w tym z monitorowaniem stężenia cyklosporyny we krwi u pacjentów po transplantacji. Pacjenci z zaburzeniami czynności nerek. Wszystkie wskazania. Cyklosporyna jest w stopniu minimalnym wydalana przez nerki, a zaburzenia czynności nerek nie mają dużego wpływu na jej farmakokinetykę. Jednak ze względu na możliwe działania nefrotoksyczne, zaleca się uważne monitorowanie czynności nerek. Wskazania pozatransplantacyjne. Nie należy podawać cyklosporyny u pacjentów z zaburzeniami czynności nerek, z wyjątkiem pacjentów leczonych z powodu zespołu nerczycowego. U pacjentów z zespołem nerczycowym i zaburzeniami czynności nerek dawka początkowa nie powinna być większa niż 2,5 mg/kg mc./dobę. Pacjenci z zaburzeniami czynności wątroby. Cyklosporyna jest intensywnie metabolizowana przez wątrobę. U pacjentów z zaburzeniami czynności wątroby może wystąpić około 2-3-krotne zwiększenie ekspozycji na cyklosporynę. Może zajść konieczność zmniejszenia dawki produktu leczniczego u pacjentów z ciężkimi zaburzeniami czynności wątroby, aby utrzymać stężenia leku we krwi w zalecanym zakresie wartości docelowych i zaleca się monitorowanie stężeń cyklosporyny we krwi aż do ich stabilizacji. Dzieci i młodzież. W badaniach klinicznych uczestniczyły dzieci w wieku od 1. rż. W kilku badaniach u dzieci i młodzieży było konieczne podanie większych dawek cyklosporyny na kg mc. niż te stosowane u osób dorosłych i były one tolerowane. Nie ma zaleceń do stosowania produktu leczniczego u dzieci we wskazaniach pozatransplantacyjnych, z wyjątkiem zespołu nerczycowego. Pacjenci w podeszłym wieku (65 lat i starsi). Doświadczenie w stosowaniu cyklosporyny u pacjentów w podeszłym wieku jest ograniczone. W badaniach klinicznych u pacjentów z reumatoidalnym zapaleniem stawów przyjmujących cyklosporynę, pacjenci w wieku co najmniej 65 lat mieli większą skłonność do występowania nadciśnienia skurczowego w czasie trwania leczenia oraz do zwiększenia stężenia kreatyninyw surowicy do wartości 50% powyżej wartości wyjściowych po 3-4 m-cach leczenia. Należy zawsze zachować ostrożność ustalając dawkę dla osób w wieku podeszłym, zazwyczaj zaczynając od dawek z dolnego zakresu terapeutycznego, ze względu na częstsze występowanie gorszej czynności wątroby, nerek lub serca, a także chorób współistniejących lub konieczności przyjmowania innych leków oraz zwiększoną podatność na zakażenia.

Kaps. produktu leczniczego należy połykać w całości.

Nadwrażliwość na substancję czynną lub na którąkolwiek substancję pomocniczą. Leczenie skojarzone z produktami zawierającymi Hypericum perforatum (ziele dziurawca). Leczenie skojarzone z produktami leczniczymi będącymi substratami dla transportera wielolekowego glikoproteiny P lub białek transportujących aniony organiczne (OATP) oraz z produktami leczniczymi zawierającymi np. bozentan, eteksylan dabigatranu i aliskiren, których zwiększone stężenie w osoczu jest związane z występowaniem ciężkich i/lub zagrażających życiu zdarzeń.

Cyklosporyna powinna być przepisywana tylko przez lekarzy mających doświadczenie w przeszczepianiu narządów, dermatologii, nefrologii lub reumatologii. Pacjenci powinni być prowadzeni przez ośrodki mające wystarczające zaplecze laboratoryjne oraz zasoby medyczne. Lekarz prowadzący powinien otrzymać pełną informację, potrzebną do obserwacji pacjenta. Nie należy stosować cyklosporyny jednocześnie z innymi inhibitorami kalcyneuryny, takimi jak takrolimus, ponieważ takie połączenie może nasilać działania niepożądane bez wpływu na zwiększenie skuteczności. Należy unikać stosowania cyklosporyny jednocześnie z lekami moczopędnymi oszczędzającymi potas, lekami zawierającymi potas, lekami z grupy inhibitorów ACE, lekami z grupy antagonistów receptora angiotensyny II (ARB). Pacjenci stosujący cyklosporynę powinni unikać diety o dużej zawartości potasu. Sok grapefruitowy może zwiększać stężenie cyklosporyny we krwi poprzez wpływ na układ cytochromu P450. Istnieją indywidualne, niemożliwe do przewidzenia różnice, dotyczące wpływu soku grapefruitowego na stężenie cyklosporyny we krwi. Z tego względu nie należy przyjmować soku grapefruitowego jednocześnie z cyklosporyną. Należy unikać jednoczesnego stosowania produktów leczniczych, które mogą powodować przerost dziąseł (np. nifedypina), jeśli u pacjenta występuje przerost dziąseł związany ze stosowaniem cyklosporyny. Jeśli stosuje się szczepionki inaktywowane lub toksoidowe należy zawsze monitorować odpowiedź immunologiczną poprzez oznaczanie miana przeciwciał. Należy zachować ostrożność u pacjentów z wysokim stężeniem kwasu moczowego, ponieważ cyklosporyna może zwiększać jego stężenie we krwi. Cyklosporyna może pogarszać czynność nerek. Z tego powodu należy wiarygodnie oznaczyć stężenie kreatyniny w surowicy przed rozpoczęciem leczenia. W czasie 3 1. m-cy terapii należy powtarzać co dwa tygodnie oznaczenia stężenia mocznika i kreatyniny w surowicy. U niektórych pacjentów po transplantacji nerek, którzy mają bardzo duże stężenie cyklosporyny we krwi i u których postępuje pogorszenie parametrów czynności nerek, które nie ustępuje po zmniejszaniu dawki leku, należy bardziej wnikliwie monitorować stan zdrowia pacjenta, w tym także rozważyć wykonanie biopsji nerek. Cyklosporyna może pogarszać czynność wątroby. Z tego powodu należy zawsze kontrolować czynność wątroby. Cyklosporyna może wywoływać hiperkaliemię lub hipomagnezemię oraz nasilać istniejące zaburzenia elektrolitowe tego rodzaju. Dlatego zaleca się oznaczanie stężenia magnezu i potasu w surowicy, szczególnie u pacjentów z istotnymi zaburzeniami czynności nerek. W czasie leczenia cyklosporyną należy regularnie kontrolować ciśnienie tętnicze. Należy zaprzestać podawania cyklosporyny, jeśli zastosowane leczenie obniżające ciśnienie tętnicze nie doprowadzi do jego normalizacji. W czasie leczenia cyklosporyną może dochodzić do przemijającego zwiększenia stężenia lipidów we krwi. Z tego względu, przed rozpoczęciem leczenia oraz po zakończeniu pierwszego miesiąca stosowania cyklosporyny wskazane jest oznaczenie stężenia lipidów. Jeśli nastąpi zwiększenie stężenia lipidów we krwi, należy ograniczyć zawartość tłuszczów w diecie i/lub zmniejszyć dawkę cyklosporyny. Należy regularnie przeprowadzać kontrolę dentystyczną (na przykład, co 3 m-ce). W celu zapobieżenia i/lub redukcji przerostu dziąseł należy poinstruować pacjenta w zakresie prawidłowej techniki mycia zębów i koniecznych elementów właściwej higieny jamy ustnej. Cyklosporyna zwiększa ryzyko rozwoju nowotworów skóry. Z tego względu pacjenci przyjmujący cyklosporynę powinni unikać ekspozycji na światło słoneczne. Podczas leczenia cyklosporyną zalecana jest regularna kontrola skóry, łącznie z badaniem histopatologicznym podejrzanych zmian skórnych. Należy zachować szczególną ostrożność podczas podawania cyklosporyny pacjentom z nieleczonymi ostrymi zakażeniami. Zaleca się wykonywanie regularnych oznaczeń minimalnego stężenia cyklosporyny we krwi, w celu ustalenia skutecznej dawki oraz w celu monitorowania bezpieczeństwa terapii u pacjentów po transplantacji. Należy pamiętać, że stężenie cyklosporyny we krwi pełnej, osoczu lub surowicy jest tylko jednym z wielu czynników określających stan kliniczny pacjenta. Dlatego wyniki oznaczeń powinny służyć tylko jako punkt odniesienia dla dawkowania, z uwzględnieniem innych parametrów klinicznych i laboratoryjnych. Cyklosporyna może zwiększać ryzyko łagodnego nadciśnienia śródczaszkowego. Pacjenci z objawami zwiększonego ciśnienia śródczaszkowego powinni być zbadani i jeśli zostanie rozpoznane łagodne nadciśnienie śródczaszkowe, cyklosporyna powinna być odstawiona, ze względu na ryzyko trwałej utraty wzroku. Ponieważ cyklosporyna może zaburzać czynność nerek, zaleca się częstą kontrolę ich czynności. Jeżeli w więcej niż jednym oznaczeniu stężenie kreatyniny w surowicy jest zwiększone o ponad 30% w porównaniu do stężenia początkowego, należy zmniejszyć dawkę cyklosporyny o 25-50%. Pacjenci z początkowo nieprawidłową czynnością nerek powinni otrzymywać wstępną dawkę 2,5 mg/kg mc./dobę i muszą być bardzo starannie obserwowani. Należy zauważyć, że zespół nerczycowy sam z siebie powoduje zmiany parametrów czynności nerek. Wyjaśnia to występowanie rzadkich przypadków zmian strukturalnych nerek, związanych z leczeniem cyklosporyną, bez jednoczesnego wzrostu stężenia kreatyniny w surowicy. Należy rozważyć wykonanie biopsji nerek u pacjentów otrzymujących cyklosporynę przez ponad rok, w celu oceny postępu choroby nerek i rozległości ewentualnych zmian morfologicznych, które mogą wystąpić w związku z podawaniem cyklosporyny. U pacjentów z zespołem nerczycowym, leczonych lekami immunosupresyjnymi (w tym cyklosporyną), opisywano niekiedy występowanie nowotworów złośliwych (w tym ziarnicy złośliwej). Dane z obserwacji długookresowej pacjentów leczonych cyklosporyną z powodu zespołu nerczycowego są ograniczone, jednakże istnieją badania kliniczne, w których pacjenci otrzymywali cyklosporynę przez okres 1-2 lat. Długookresowe podawanie cyklosporyny może być brane pod uwagę, jeśli nastąpi wyraźna redukcja proteinurii, a klirens kreatyniny będzie utrzymywał się na stałym poziomie, przy założeniu, że zostaną przedsięwzięte odpowiednie środki ostrożności. Cyklosporyna może zaburzać czynność nerek, dlatego przed rozpoczęciem leczenia należy wiarygodnie oznaczyć wartości wyjściowe stężenia kreatyniny w surowicy, wykonując co najmniej 2 oznaczenia. Następnie stężenie kreatyniny należy oznaczać co tydz. przez 1 m-c. Po tym okresie stężenie kreatyniny w surowicy należy oznaczać co 2 tyg. podczas 1-szych 3 m-cy leczenia, a później raz/m-cu. Oznaczanie stężenia kreatyniny powinno być częstsze w przypadku zwiększenia dawki cyklosporyny lub, jeżeli rozpoczęto jednoczesne leczenie niesteroidowym lekiem przeciwzapalnym albo zwiększono dawkowanie leku z tej grupy. Jeżeli, w więcej niż 1 oznaczeniu, stężenie kreatyniny w surowicy jest zwiększone o ponad 30% w porównaniu do stężenia początkowego, należy zmniejszyć dawkę cyklosporyny. Jeżeli stężenie kreatyniny w surowicy zwiększa się >50%, konieczne jest zmniejszenie dawki cyklosporyny o 50%. Zalecenie to obowiązuje nawet, jeżeli stężenie kreatyniny pozostaje w zakresie wartości prawidłowych. Jeżeli, mimo zmniejszenia dawki cyklosporyny, stężenie kreatyniny nie obniży się w ciągu m-ca, należy przerwać leczenie. Przerwanie leczenia może być także konieczne, jeżeli nie można opanować odpowiednim leczeniem nadciśnienia tętniczego, rozwijającego się w czasie stosowania cyklosporyny. Należy pamiętać o zwiększonym ryzyku chorób limfoproliferacyjnych. Należy zachować szczególną ostrożność podczas stosowania cyklosporyny jednocześnie z metotreksatem. Podczas leczenia reumatoidalnego zapalenia stawów należy, ze względu na bezpieczeństwo pacjenta, dodatkowo przeprowadzać uzupełniające badania kontrolne w następujących przedziałach czasowych: morfologia krwi (ocena liczby erytrocytów, leukocytów i płytek krwi) - przed podaniem leku, następnie co 4 tyg.; enzymy wątrobowe - przed podaniem leku, następnie co 4 tyg.; badanie ogólne moczu - przed podaniem leku, następnie co 4 tyg.; kontrola ciśnienia tętniczego - przed podaniem leku, następnie co 2 tyg. przez 3 m-ce, następnie co 4 tyg.; stężenie potasu, lipidogram - przed podaniem leku, następnie co 4 tyg. Dostępne są doświadczenia z badań trwających do 12 m-cy. Obecnie doświadczenie dotyczące dłuższych okresów leczenia jest niewystarczające. W związku z powyższym, jeśli nie uzyskuje się widocznej poprawy po 3 m-cach stosowania, należy przerwać leczenie cyklosporyną. Cyklosporyna może zaburzać czynność nerek, dlatego przed rozpoczęciem leczenia należy wiarygodnie ustalić wyjściowe stężenie kreatyniny w surowicy, wykonując co najmniej dwa oznaczenia. Podczas 1-szych 3 m-cy leczenia stężenie kreatyniny w surowicy należy oceniać co 2 tyg. Następnie oznaczenia te należy wykonywać co m-c. Jeżeli w więcej niż 1 oznaczeniu stężenie kreatyniny w surowicy jest zwiększone o ponad 30% w porównaniu do stężenia początkowego, należy zmniejszyć dawkę cyklosporyny o 25-50%. Jeżeli stężenie kreatyniny w surowicy zwiększy się o ponad 50% w porównaniu do stężenia początkowego, należy zmniejszyć dawkę cyklosporyny o 50%. Zalecenie to obowiązuje nawet, jeżeli stężenie kreatyniny pozostaje w zakresie wartości prawidłowych. Jeżeli, mimo zmniejszenia dawki cyklosporyny, stężenie kreatyniny nie obniży się w ciągu miesiąca, leczenie cyklosporyną należy przerwać. Przerwanie leczenia jest także zalecane, jeżeli nie udaje się opanować odpowiednim leczeniem nadciśnienia tętniczego, rozwijającego się w czasie stosowania cyklosporyny. Pacjenci w podeszłym wieku powinni być leczeni tylko w przypadku łuszczycy prowadzącej do znacznego wyniszczenia, przy czym należy u nich szczególnie uważnie kontrolować czynność nerek. Zwykle cyklosporyna jest stosowana przez 12 tyg. Brak jest wystarczających doświadczeń dotyczących stosowania cyklosporyny w okresie dłuższym niż 24 tyg. Zaleca się zakończenie leczenia, jeżeli nie udaje się opanować odpowiednim leczeniem nadciśnienia tętniczego, rozwijającego się w czasie stosowania cyklosporyny. W łuszczycy leczonej cyklosporyną, jak też w przypadkach łuszczycy leczonej konwencjonalnymi lekami immunosupresyjnymi, obserwowano rozwój nowotworów złośliwych (w szczególności skóry). Dlatego przed leczeniem cyklosporyną należy poszukiwać wszelkich guzów, w tym skóry i szyjki macicy. Przed leczeniem cyklosporyną należy wykonać biopsję wszelkich zmian skórnych, które nie są typowe dla łuszczycy, aby wykluczyć raka skóry, ziarniniaka grzybiastego i inne zmiany przedrakowe. Pacjentom z nowotworami złośliwymi lub stanami przedrakowymi skóry należy podawać cyklosporynę tylko po odpowiednim leczeniu tych stanów i jeżeli nie istnieje inna możliwość skutecznego leczenia łuszczycy. U kilku pacjentów z łuszczycą leczonych cyklosporyną rozwinęły się choroby limfoproliferacyjne, które ustępowały po natychmiastowym przerwaniu leczenia. Pacjenci stosujący cyklosporynę nie powinni być jednocześnie poddawani terapii z wykorzystaniem promieniowania UVB lub fotochemioterapii (PUVA). Należy poinformować pacjenta o możliwości rozwoju nowotworów złośliwych skóry oraz o konieczności unikania ekspozycji niechronionej skóry na promieniowanie słoneczne. Cyklosporyna może zaburzać czynność nerek, dlatego przed rozpoczęciem leczenia należy ustalić wiarygodnie wyjściowe stężenie kreatyniny w surowicy, wykonując co najmniej 2 oznaczenia. Podczas 1-szych 3 m-cy leczenia stężenie kreatyniny w surowicy należy oznaczać co 2 tyg. Następnie oznaczenia te należy wykonywać co m-c. Jeżeli w więcej niż 1 oznaczeniu stężenie kreatyniny w surowicy jest zwiększone o ponad 30% w porównaniu do stężenia początkowego, należy zmniejszyć dawkę cyklosporyny o 25-50%. Zalecenie to obowiązuje nawet, jeżeli stężenie kreatyniny pozostaje w zakresie wartości prawidłowych. Jeżeli, mimo zmniejszenia dawki cyklosporyny, stężenie kreatyniny nie obniży się w ciągu m-ca, należy przerwać leczenie. Przerwanie leczenia jest także zalecane, jeżeli nie udaje się opanować odpowiednim leczeniem nadciśnienia tętniczego, rozwijającego się w czasie stosowania cyklosporyny. Doświadczenie dotyczące stosowania cyklosporyny w atopowym zapaleniu skóry u dzieci jest ograniczone. Nie zaleca się stosowania cyklosporyny u dzieci. Pacjenci w podeszłym wieku powinni być leczeni tylko w przypadku atopowego zapalenia skóry powodującego znaczne wyniszczenie, przy czym należy szczególnie uważnie kontrolować czynność nerek. Łagodne, uogólnione powiększenie węzłów chłonnych jest zwykle związane z nagłym rzutem atopowego zapalenia skóry i zanika spontanicznie, albo wraz z poprawą stanu ogólnego pacjenta. Powiększenie węzłów chłonnych, które występuje w trakcie leczenia cyklosporyną, powinno być uważnie kontrolowane. Jeżeli powiększenie węzłów chłonnych utrzymuje się mimo poprawy stanu pacjenta, należy wykonać biopsję w celu wykluczenia obecności chłoniaka. Przed rozpoczęciem leczenia cyklosporyną, należy wykluczyć obecność aktywnego zakażenia wirusem opryszczki. Jeżeli wystąpi ono w czasie leczenia, nie ma konieczności odstawienia leku, chyba, że infekcja ma ciężki przebieg. Zakażenia skóry gronkowcem złocistym (Staphylococcus aureus) nie są bezwzględnym przeciwwskazaniem do stosowania cyklosporyny, ale powinny być kontrolowane za pomocą odpowiednich leków przeciwbakteryjnych. Należy unikać doustnego podawania erytromycyny, ponieważ może ona zwiększać stężenie cyklosporyny we krwi. Jeżeli nie istnieje możliwość alternatywnego leczenia, zaleca się dokładne monitorowanie stężenia cyklosporyny we krwi, czynności nerek i działań niepożądanych, spowodowanych stosowaniem cyklosporyny. Ze względu na potencjalne ryzyko wystąpienia nowotworów złośliwych skóry, pacjenci leczeni cyklosporyną powinni być poinformowani o konieczności unikania wystawiania niechronionej skóry na światło słoneczne i nie powinni być jednocześnie poddawani leczeniu z zastosowaniem promieniowania UVB lub fotochemioterapii (PUVA). Lek hydroksystearynian makroglicerolu, który może wywołać zaburzenia żołądkowe i biegunkę. Ten produkt leczniczy zawiera etanol: 100 mg czystego etanolu. Produkt leczniczy zawiera 12,7% objętościowo etanolu, czyli ok. 525 mg na dawkę, co jest odpowiednikiem 13 ml piwa lub 6 ml wina. Taka ilość etanolu może być szkodliwa dla osób z chorobą alkoholową. Należy zachować szczególną ostrożność w przypadku kobiet w ciąży, kobiet karmiących piersią, dzieci oraz pacjentów wysokiego ryzyka z chorobami wątroby lub z padaczką. Nie ma danych dotyczących wpływu cyklosporyny na zdolność prowadzenia pojazdów mechanicznych i obsługiwania urządzeń mechanicznych w ruchu. Produkt leczniczy zawiera etanol. Etanol może wpływać na zdolność prowadzenia pojazdów mechanicznych i obsługiwania urządzeń mechanicznych w ruchu.

Wykazano, że sok grejpfrutowy podany jednocześnie z cyklosporyną zwiększa biodostępność cyklosporyny. Liczne produkty lecznicze mają zdolność do zwiększania lub zmniejszania stężenia cyklosporyny w osoczu lub pełnej krwi, zwykle przez hamowanie lub indukcję enzymów biorących udział w metabolizmie cyklosporyny, szczególnie izoenzymów cytochromu P450. Ten produkt zawiera etanol. Etanol może wchodzić w interakcje z innymi lekami. Barbiturany, karbamazepina, fenytoina, fenobarbital, prymidon, gryzeofulwina, metamizol, nafcylina, sulfadymidyna i trymetoprym podawane dożylnie, ryfampicyna, oktreotyd, probukol, sulfadiazyna, orlistat, troglitazon, ziele dziurawca (Hypericum perforatum), tiklopidyna. Pacjenci leczeni cyklosporyną nie powinni przyjmować ziół i/lub produktów leczniczych w składzie których znajduje się ziele dziurawca (Hypericum perforatum), ponieważ może to doprowadzić do znacznego zmniejszenia stężenia cyklosporyny we krwi w wyniku indukcji izoenzymu CYP3A4, a tym samym do zmniejszenia działania terapeutycznego cyklosporyny. Antybiotyki makrolidowe (głównie erytromycyna, klarytromycyna, josamycyna, roksytromycyna i prystynamycyna), ketokonazol, flukonazol, itrakonazol, antagoniści wapnia (diltiazem, nikardypina, werapamil), metoklopramid, doustne środki antykoncepcyjne, propafenon, danazol, metyloprednizolon (duże dawki), allopurynol, antagoniści receptora histaminowego H2 (cymetydyna, ranitydyna), chlorochina, amiodaron, bromokryptyna, inhibitory proteaz, doksycyklina. Należy zachować ostrożność podczas jednoczesnego stosowania cyklosporyny z innymi lekami mającymi działanie nefrotoksyczne, takimi jak: aminoglikozydy (w tym gentamycyna i tobramycyna), amfoterycyna B, cyprofloksacyna, wankomycyna, trimetoprym (+sulfametoksazol), niesteroidowe leki przeciwzapalne (w tym diklofenak, naproksen, sulindak), melfalan, takrolimus i sirolimus. Podczas leczenia cyklosporyną skuteczność szczepień może być obniżona; nie należy podawać chorym żywych szczepionek atenuowanych. Jednoczesne podawanie nifedypiny i cyklosporyny może powodować nasilenie przerostu dziąseł w porównaniu z przerostem obserwowanym po podaniu samej cyklosporyny. Podczas stosowania cyklosporyny jednocześnie z kortykosteroidami: metyloprednizolonem, prednizonem i prednizolonem, zgłaszano obniżenie progu drgawkowego, szczególnie wtedy, gdy kortykosteroidy podawane były w wysokich dawkach. Wykazano, że jednoczesne podawanie diklofenaku i cyklosporyny powoduje istotne zwiększenie biodostępności diklofenaku, co może prowadzić do odwracalnego zaburzenia czynności nerek. Wzrost biodostępności diklofenaku jest najprawdopodobniej spowodowany zmniejszeniem efektu pierwszego przejścia. Jeśli wraz z cyklosporyną podaje się NLPZ o słabo wyrażonym efekcie 1. przejścia (np. ASA) nie należy spodziewać się zwiększenia ich biodostępności. Cyklosporyna może zmniejszać klirens digoksyny, kolchicyny, lowastatyny, prawastatyny, simwastatyny, atorwastatyny i prednizolonu, w wyniku czego może prowadzić do wystąpienia objawów zatrucia digoksyną, lub do zwiększenia ryzyka uszkodzenia mięśni (w tym: bólu i osłabienia mięśni, zapalenia mięśni oraz rzadko rozpadu mięśni prążkowanych) związanego ze stosowaniem kolchicyny, lowastatyny, prawastatyny, symwastatyny i atorwastatyny. Jeżeli w czasie leczenia cyklosporyną konieczne jest podanie leku, który wykazuje interakcje z cyklosporyną, należy stosować się do poniższych zaleceń: W czasie jednoczesnego stosowania leków, które mogą wykazywać synergistyczne działanie nefrotoksyczne, należy ściśle kontrolować czynność nerek (szczególnie stężenie kreatyniny w surowicy). Jeśli dojdzie do istotnego zaburzenia czynności nerek, dawkę leku podawanego jednocześnie z cyklosporyną należy zmniejszyć lub rozważyć zastosowanie innego leczenia. U pacjentów po przeszczepie należy odpowiednio często oznaczać stężenie cyklosporyny i, jeśli jest to konieczne, odpowiednio dostosowywać jej dawkę. Dotyczy to szczególnie okresu wprowadzania lub zaprzestawania podawania dodatkowego leku. U pozostałych pacjentów wartość monitorowania stężenia cyklosporyny we krwi jest wątpliwa. W tej grupie związek między stężeniem cyklosporyny we krwi, a działaniem klinicznym nie jest tak dobrze udokumentowany. Jeśli podawany jest lek, który zwiększa stężenie cyklosporyny, właściwsze niż pomiar stężenia cyklosporyny we krwi, może być odpowiednio częste kontrolowanie czynności nerek oraz dokładne monitorowanie działań niepożądanych związanych z podawaniem cyklosporyny. Należy unikać jednoczesnego podawania nifedypiny u pacjentów, u których występuje przerost dziąseł. NLPZ, które są metabolizowane w znacznym stopniu podczas 1. przejścia przez wątrobę (np. diklofenak) powinny być podawane w dawkach mniejszych od zalecanych u pacjentów nieprzyjmujących cyklosporyny. Ponieważ uszkodzenie wątroby jest znanym działaniem niepożądanym, związanym ze stosowaniem niesteroidowych leków przeciwzapalnych, u pacjentów leczonych NLPZ i cyklosporyną z powodu reumatoidalnego zapalenia stawów zaleca się regularne kontrolowanie czynności wątroby. Jeśli jednocześnie z cyklosporyną stosuje się digoksynę, kolchicynę, lowastatynę, prawastatynę lub symwastatynę, zalecana jest ścisła obserwacja kliniczna.

Doświadczenie ze stosowaniem cyklosporyny u kobiet w ciąży jest ograniczone. Cyklosporyna nie wykazuje działania teratogennego u zwierząt doświadczalnych. Ograniczone doświadczenie dotyczące bezpieczeństwa podawania cyklosporyny u kobiet w ciąży nie wykazało jej działania teratogennego. Cyklosporyna przechodzi przez łożysko. Wstępne dane, uzyskane od ciężarnych kobiet - biorców przeszczepów, wskazują, że cyklosporyna, podobnie jak inne leki immunosupresyjne, zwiększa ryzyko powikłań specyficznych dla ciąży: stanu przedrzucawkowego i przedwczesnego porodu noworodka z niską masą urodzeniową. Cyklosporyna może być stosowana w ciąży tylko wtedy, gdy spodziewane korzyści przewyższają potencjalne ryzyko. Kobiety ciężarne leczone cyklosporyną powinny znajdować się pod wnikliwą kontrolą lekarską. Cyklosporyna przenika do mleka matki. Kobiety karmiące piersią nie powinny stosować cyklosporyny.

Liczne działania niepożądane związane ze stosowaniem cyklosporyny, są zależne od dawki i możliwe do uniknięcia poprzez jej zmniejszenie. Ogólne spektrum działań niepożądanych, obserwowanych po podaniu cyklosporyny z powodu różnych wskazań jest zasadniczo takie samo, jednakże występują różnice w częstości ich występowania. U pacjentów po zabiegach transplantacji, w wyniku zastosowania większej dawki początkowej i długotrwałego leczenia podtrzymującego, działania niepożądane są częstsze i zwykle cięższe niż u pacjentów leczonych cyklosporyną z powodu innych wskazań. Zaburzenia krwi i układu chłonnego: (niezbyt często) niedokrwistość, trombocytopenia; (rzadko) mikroangiopatyczna niedokrwistość hemolityczna, zespół hemolityczno-mocznicowy. Zaburzenia endokrynologiczne: (niezbyt często) nowotwory złośliwe lub choroby limfoproliferacyjne obserwowane były z częstością taką samą jak u pacjentów otrzymujących tradycyjne leczenie immunosupresyjne; (rzadko) zaburzenia miesiączkowania, ginekomastia. Zaburzenia metabolizmu i odżywiania: (bardzo często) hiperlipidemia, hipercholesterolemia; (często) hiperurykemia, hiperkaliemia, hipomagnezemia; (rzadko) hiperglikemia. Zaburzenia układu nerwowego: (bardzo często) drżenie, bóle głowy; (często) parestezje; (niezbyt często) objawy encefalopatii, takie jak: drgawki, splątanie, dezorientacja, zmniejszona reaktywność, pobudzenie, bezsenność, zaburzenia widzenia, ślepota korowa, śpiączka, niedowład, ataksja móżdżkowa; (rzadko) polineuropatia ruchowa; (bardzo rzadko) obrzęk tarczy nerwu wzrokowego, z możliwym upośledzeniem widzenia w następstwie łagodnego nadciśnienia wewnątrzczaszkowego. Zaburzenia naczyniowe: (bardzo często) nadciśnienie tętnicze. Zaburzenia żołądka i jelit: (często) jadłowstręt, nudności, wymioty, bóle brzucha, biegunka, przerost dziąseł. Zaburzenia wątroby i dróg żółciowych: (często) zaburzenia czynności wątroby; (rzadko) zapalenie trzustki. Zaburzenia skóry i tkanki podskórnej: (często) nadmierne owłosienie; (niezbyt często) wysypka alergiczna. Zaburzenia mięśniowo-szkieletowe i tkanki łącznej: (często) kurcze mięśni, bóle mięśniowe; (rzadko) osłabienie mięśni, miopatia. Zaburzenia nerek i dróg moczowych: (bardzo często) zaburzenia czynności nerek. Zaburzenia ogólne i stany w miejscu podania: (często) uczucie zmęczenia; (niezbyt często) obrzęki, przyrost mc.

Brak jest wystarczających danych dotyczących przedawkowania. Po przyjęciu dawek do 10 g cyklosporyny (ok. 150 mg/kg mc.) obserwowano: wymioty, senność, bóle głowy, tachykardię i - u niektórych pacjentów - umiarkowanie ciężkie, odwracalne zaburzenia czynności nerek. Zgłaszano doniesienia o ciężkim zatruciu u noworodków przedwcześnie urodzonych, po nieumyślnym przedawkowaniu cyklosporyny podawanej parenteralnie. Mogą wystąpić objawy uszkodzenia nerek, które w większości przypadków ustępują po przerwaniu podawania cyklosporyny. W razie konieczności należy zastosować odpowiednie leczenie objawowe oraz ogólne środki podtrzymujące czynności życiowe. Cyklosporyny nie można usunąć z krążenia za pomocą dializy ani za pomocą hemoperfuzji na węglu aktywowanym. Cyklosporyna może być usunięta tylko za pomocą niespecyficznych metod, takich jak płukanie żołądka. Niemniej, węgiel aktywowany usuwa niewielkie ilości cyklosporyny z krążenia jelitowo-wątrobowego. W ciągu 1-szych kilku h po przedawkowaniu, korzystne może okazać się sprowokowanie wymiotów.

Cyklosporyna (zwana także cyklosporyną A) jest cyklicznym polipeptydem złożonym z 11 aminokwasów, o silnym działaniu immunosupresyjnym. U zwierząt doświadczalnych przedłuża czas przeżycia allogenicznych przeszczepów skóry, serca, nerek, trzustki, szpiku, jelita cienkiego i płuc. Z badań wynika, że cyklosporyna hamuje rozwój odczynów zależnych od odporności komórkowej, w tym reakcji na alloprzeszczep, opóźnionej nadwrażliwości skórnej, doświadczalnego alergicznego zapalenia mózgu i rdzenia, zapalenia stawów wywołanego przez adiuwant Freunda, reakcji przeszczep przeciw gospodarzowi (GVHD), a także hamuje wytwarzanie przeciwciał, zależnych od limfocytów T. Na poziomie komórkowym hamuje wytwarzanie i uwalnianie limfokin, w tym interleukiny 2 i czynnika wzrostu limfocytów T - TCGF. Wydaje się, że cyklosporyna blokuje limfocyty w stanie spoczynku, w fazie G₀ lub G₁ cyklu komórkowego i hamuje wyzwalane przez antygen uwalnianie limfokin przez pobudzone limfocyty T.

1 kaps. zawiera 25 mg, 50 mg lub 100 mg cyklosporyny.