Dorośli: skuteczna dawka dobowa wynosi 15-45 mg; leczenie należy rozpocząć od dawki początkowej wynoszącej 15 mg lub 30 mg. Efekt działania mirtazapiny zwykle zaczyna być widoczny po 1-2 tyg. stosowania. Leczenie właściwą dawką powinno dawać pozytywną reakcję po 2-4 tyg. Gdy brak odpowiedniej odpowiedzi klinicznej, dawkę można zwiększyć do dawki maks. Jeśli w ciągu następnych 2-4 tyg. nie nastąpi poprawa kliniczna, należy lek odstawić. U pacjentów z depresją leczenie powinno być kontynuowane aż do całkowitego ustąpienia objawów, co trwa zazwyczaj przez okres co najmniej 6 m-cy. Aby uniknąć objawów nagłego odstawienia leku doradza się stopniowe zakończenie leczenia mirtazapiną. Osoby w podeszłym wieku: zaleca się taką samą dawkę, jak u osób dorosłych. U osób w podeszłym wieku zwiększenie dawki należy prowadzić pod ścisłą kontrolą, aby uzyskać zadowalającą i bezpieczną odpowiedź kliniczną. Zaburzenia czynności nerek: u osób z umiarkowanymi do ciężkich zaburzeniami czynności nerek klirens mirtazapiny może być zmniejszony (Cl_Cr <40 ml/min). Należy to uwzględnić, przepisując mirtazapinę pacjentom z takimi zaburzeniami. Zaburzenia czynności wątroby: u osób z zaburzeniami czynności wątroby klirens mirtazapiny może być zmniejszony. Należy to uwzględnić przy przepisywaniu mirtazapiny pacjentom z takimi zaburzeniami, szczególnie z ciężkimi zaburzeniami wątroby, u których nie badano reakcji na mirtazapinę. Dzieci i młodzież: nie należy stosować produktu leczniczego u dzieci i młodzieży poniżej 18. rż., ponieważ w dwóch krótkoterminowych badaniach klinicznych nie wykazano jego skuteczności oraz ze względu na obawy dotyczące bezpieczeństwa stosowania produktu.

T_0,5 eliminacji mirtazapiny wynosi 20-40 h, dlatego produkt można podawać w jednorazowej dawce dobowej, najlepiej wieczorem, przed udaniem się na spoczynek. Lek można również podawać w 2 dawkach podzielonych (jedna dawka rano i druga, większa dawka wieczorem). Tabl. należy przyjmować doustnie. Tabl. szybko ulegną rozpadowi, zalecane jest by połknąć je popijając wodą.

Nadwrażliwość na substancję czynną lub na którąkolwiek substancję pomocniczą. Równoczesne stosowanie mirtazapiny z inhibitorami MAO.

Produktu leczniczego nie należy stosować w leczeniu dzieci i młodzieży poniżej 18 rż. Zachowania związane z samobójstwem (próby samobójcze oraz myśli samobójcze) oraz wrogość (przede wszystkim agresja, zachowania buntownicze i gniew) były częściej obserwowane w badaniach klinicznych wśród dzieci i młodzieży leczonych lekami przeciwdepresyjnymi niż leczonymi placebo. Jeżeli, w oparciu o potrzeby kliniczne, podjęto jednak decyzję o leczeniu, pacjenta należy uważnie monitorować w kierunku pojawienia się objawów samobójczych. Ponadto, brak długoterminowych danych o bezpieczeństwie stosowania u dzieci i młodzieży dotyczącym wzrostu, dojrzewania i rozwoju poznawczego oraz behawioralnego. Depresja jest związana ze zwiększonym ryzykiem występowania myśli samobójczych, samookaleczenia oraz samobójstwa (zdarzenia związane z samobójstwem). Ryzyko to utrzymuje się, aż do momentu wystąpienia istotnej remisji. Poprawa może jednak nie wystąpić podczas pierwszych kilku tyg. lub dłużej leczenia, dlatego pacjentów należy uważnie monitorować do momentu wystąpienia takiej poprawy. Ogólne doświadczenie kliniczne wskazuje, że ryzyko samobójstwa może zwiększyć się we wczesnych etapach powrotu do zdrowia. Pacjenci z zachowaniami samobójczymi w wywiadzie lub pacjenci przejawiający przed rozpoczęciem leczenia znacznego stopnia skłonności samobójcze, należą do grupy zwiększonego ryzyka wystąpienia myśli samobójczych lub prób samobójczych i należy ich poddać ścisłej obserwacji w trakcie leczenia. Metaanaliza kontrolowanych placebo badań klinicznych nad lekami przeciwdepresyjnymi stosowanymi u dorosłych pacjentów z zaburzeniami psychicznymi wykazała zwiększone (w porównaniu z placebo) ryzyko zachowań samobójczych u pacjentów poniżej 25 lat, stosujących leki przeciwdepresyjne. W trakcie leczenia, zwłaszcza na początku terapii i w przypadku zmiany dawki, należy ściśle obserwować pacjentów, szczególnie z grupy podwyższonego ryzyka. Pacjentów (oraz ich opiekunów) należy uprzedzić o konieczności zwrócenia uwagi na każdy objaw klinicznego nasilenia choroby, wystąpienie zachowań lub myśli samobójczych oraz nietypowych zmian w zachowaniu, a w razie ich pojawienia się, o konieczności niezwłocznego zwrócenia się do lekarza. Ze względu na możliwość popełnienia samobójstwa, szczególnie na początku leczenia, pacjent powinien otrzymać najmniejszą liczbę tabl. produktu leczniczego umożliwiającą odpowiednie leczenie, co pozwoli zminimalizować ryzyko przedawkowania. Podczas leczenia mirtazapiną obserwuje się przypadki zahamowania czynności szpiku, występujące zwykle w postaci granulocytopenii lub agranulocytozy. Odwracalna agranulocytoza rzadko występowała w badaniach klinicznych z mirtazapiną. W okresie po wprowadzeniu mirtazapiny do obrotu opisano bardzo rzadkie przypadki agranulocytozy, najczęściej odwracalne, ale w niektórych przypadkach śmiertelne. Wszystkie śmiertelne przypadki dotyczyły pacjentów powyżej 65 lat. Lekarz powinien być wyczulony na takie objawy jak gorączka, ból gardła, zapalenie jamy ustnej bądź inne objawy infekcji; w razie wystąpienia takich objawów należy zaprzestać leczenia i wykonać badanie krwi. Leczenie należy przerwać w przypadku wystąpienia żółtaczki. Ostrożne dawkowanie, jak również systematyczna i ścisła kontrola są konieczne w przypadku pacjentów z: padaczką i organicznym uszkodzeniem mózgu: choć doświadczenia kliniczne wskazują tak jak w przypadku innych leków przeciwdepresyjnych, że podczas stosowania mirtazapiny napady padaczkowe występują rzadko, produkt należy stosować ostrożnie u pacjentów, u których występowały napady padaczkowe w przeszłości. W razie pojawienia się napadów padaczkowych lub zwiększenia ich częstości w trakcie leczenia, lek należy odstawić; zaburzeniami czynności wątroby: po podaniu doustnym 15 mg mirtazapiny w dawce pojedynczej u pacjentów z zaburzeniami wątroby, łagodnymi do umiarkowanych, klirens mirtazapiny może być w przybliżeniu o 35% zmniejszony w porównaniu do pacjentów z prawidłową czynnością wątroby. Średnie stężenie mirtazapiny w osoczu było zwiększone o około 55%; zaburzeniami czynności nerek: po podaniu doustnym 15 mg mirtazapiny w dawce pojedynczej u pacjentów z umiarkowanymi zaburzeniami czynności nerek (Cl_Cr <40 ml/min) i ciężkimi zaburzeniami czynności nerek (Cl_Cr ≤10 ml/min) klirens mirtazapiny był zmniejszony odpowiednio o 3% i 50% w porównaniu do pacjentów z prawidłową czynnością nerek. Średnie stężenie mirtazapiny w osoczu było zwiększone odpowiednio o około 55% i 115%. Nie było znaczących różnic u pacjentów z łagodnymi zaburzeniami czynności nerek (klirens mirtazapiny <80 ml/min) w porównaniu do grupy kontrolnej; chorobami serca - zaburzeniami przewodzenia, dławicą piersiową czy przebytym ostatnio zawałem mięśnia sercowego, należy podjąć zwykłe środki ostrożności i starannie dobrać dawki stosowanych jednocześnie leków; niskim ciśnieniem tętniczym krwi; cukrzycą: u pacjentów z cukrzycą leki przeciwdepresyjne mogą zmienić kontrolę glikemiczną. Może być konieczna zmiana dawki insuliny i/lub doustnych leków hipoglikemizujących. Doradza się stały nadzór lekarza. Podobnie też, jak w przypadku innych leków przeciwdepresyjnych należy zwrócić uwagę na: stosowanie leków przeciwdepresyjnych u pacjentów ze schizofrenią lub innymi zaburzeniami psychotycznymi może pogorszyć ich stan; mogą nasilić się objawy paranoidalne; podczas leczenia fazy depresji w przypadku zaburzeń afektywnych dwubiegunowych, może nastąpić przejście w fazę maniakalną; pacjenci z manią/hipomanią w wywiadzie powinni być starannie obserwowani. Należy zaprzestać podawania mirtazapiny u każdego pacjenta wchodzącego w fazę maniakalną. Choć mirtazapina nie powoduje uzależnienia, doświadczenia po wprowadzeniu produktu do obrotu wykazują, że nagłe zakończenie podawania leku po dłuższym okresie jego stosowania może czasem powodować objawy abstynencji. Większość objawów odstawienia leku jest łagodnych i samoistnie ustępuje. Wśród różnych opisywanych objawów po odstawieniu leku najczęściej opisywano zawroty głowy, pobudzenie, lęk, bóle głowy i nudności. Choć opisano je jako objawy abstynencji po odstawieniu leku, mogą być związane z samą chorobą. Ostrożność należy zachować u pacjentów z zaburzeniami oddawania moczu, jak w przypadku przerostu gruczołu krokowego, oraz u pacjentów z ostrą jaskrą z wąskim kątem przesączania oraz podwyższonym ciśnieniem wewnątrzgałkowym, (chociaż w tym przypadku nie będzie miał większego wpływu ze względu na bardzo słabe działanie przeciwcholinergiczne); akatyzja/niepokój psychoruchowy: stosowanie leków przeciwdepresyjnych związane jest z występowaniem akatyzji, charakteryzującej się nieprzyjemnym lub wyczerpującym niepokojem oraz potrzebą ruchu często związaną z niemożnością utrzymania jednej pozycji, siedzącej lub stojącej. W większości przypadków występuje ona w pierwszych tyg. leczenia. U pacjentów, u których występują takie objawy, zwiększenie dawki może być szkodliwe; w okresie stosowania mirtazapiny po wprowadzeniu produktu leczniczego do obrotu zgłaszano przypadki wydłużenia odstępu QT, częstoskurczu komorowego typu „torsade de pointes”, tachykardii komorowej i nagłych zgonów; większość tych doniesień dotyczyła przedawkowania produktu leczniczego lub pacjentów z innymi czynnikami ryzyka wydłużenia odstępu QT, w tym osób stosujących jednocześnie produkty lecznicze powodujące wydłużenie odstępu QTc. Należy zachować ostrożność, przepisując mirtazapinę pacjentom z rozpoznaną chorobą układu sercowo-naczyniowego albo osobom, w których rodzinie występowały przypadki wydłużenia odstępu QT, a także podczas jednoczesnego stosowania innych produktów leczniczych powodujących wydłużenie odstępu QTc. Bardzo rzadko podczas stosowania mirtazapiny raportowano o hiponatremii wywołanej prawdopodobnie niewłaściwym wydzielaniem hormonu antydiuretycznego (zespół nieadekwatnego wydzielania ADH (ang. SIADH). Należy zachować ostrożność u pacjentów z grupy ryzyka, takich jak osoby w podeszłym wieku lub stosujące równocześnie leki wywołujące hiponatremię. Interakcje z lekami serotoninergicznymi: podczas skojarzonego podawania leków selektywnie hamujących wychwyt zwrotny serotoniny i innych leków serotoninergicznych może wystąpić zespół serotoninowy. Objawy zespołu serotoninowego to: hipertermia, sztywność mięśni, mioklonie, zaburzenia funkcji wegetatywnych z możliwymi szybkimi zmianami czynności życiowych, zaburzenia świadomości w tym dezorientacja, pobudliwość, narastające pobudzenie prowadzące do majaczenia i śpiączki. Zalecana jest ostrożność i wymagana jest ścisła obserwacja kliniczna podczas stosowania takich substancji czynnych w skojarzeniu z mirtazapiną. W przypadku pojawienia się wyżej wymienionych objawów należy zaprzestać leczenia mirtazapiną oraz rozpocząć leczenie objawowe podtrzymujące funkcje życiowe pacjenta. Z doświadczeń po wprowadzeniu produktu do obrotu wynika, że u pacjentów przyjmujących samą tylko mirtazapinę zespół serotoninowy występuje bardzo rzadko. Pacjenci w podeszłym wieku są często bardziej wrażliwi, szczególnie na działania niepożądane leków przeciwdepresyjnych. Podczas badań klinicznych z mirtazapiną działania niepożądane u osób w podeszłym wieku nie występowały jednak częściej niż w innych grupach wiekowych. Tabl. mirtazapiny zawierają aspartam - pochodną fenyloalaniny. Może być ona szkodliwa dla pacjentów z fenyloketonurią. Mirtazapina ma niewielki lub umiarkowany wpływ na zdolność do prowadzenia pojazdów i obsługi maszyn. Mirtazapina może zaburzać koncentrację i czujność (zwłaszcza w początkowej fazie leczenia). Pacjenci leczeni lekami przeciwdepresyjnymi nie powinni podejmować się wykonywania potencjalnie niebezpiecznych czynności, które wymagają czujności i dobrej koncentracji, np. prowadzenia pojazdów mechanicznych czy obsługiwania maszyn.

Mirtazapina nie powinna być podawana równocześnie z inhibitorami MAO ani w ciągu 2 tyg. od zaprzestania ich podawania. W odwrotnej sytuacji powinno również upłynąć około 2 tyg. zanim pacjenci przyjmujący mirtazapinę rozpoczną terapię inhibitorami MAO. Dodatkowo, tak jak w przypadku leków selektywnie hamujących wychwyt zwrotny serotoniny (SSRI), skojarzone podawanie mirtazapiny z innymi substancjami czynnymi leków serotoninergicznych [L-tryptofan, tryptany, tramadol, linezolid, błękit metylenowy, SSRI, wenlafaksyna, sole litu i preparaty zawierające ziele dziurawca zwyczajnego (Hypericum perforatum)] może prowadzić do objawów związanych z działaniem serotoniny. Należy zachować ostrożność starannie obserwując pacjenta, jeżeli podaje się mirtazapinę w skojarzeniu z tymi substancjami. Mirtazapina może nasilać uspokajające działanie benzodiazepin i innych leków uspokajających (szczególnie większości leków przeciwpsychotycznych, antagonistów H1 przeciwhistaminowych, opioidów). Należy zachować ostrożność, kiedy zaleca się te leki równocześnie z mirtazapiną. Mirtazapina może wzmagać hamujące działanie alkoholu na OUN; należy zalecić pacjentom, aby podczas terapii mirtazapiną unikali spożywania alkoholu; mirtazapina w dawce 30 mg/dobę może powodować małe, ale znamienne statystycznie zwiększenie wartości INR u pacjentów leczonych warfaryną. Po zastosowaniu większej dawki mirtazapiny nie można wykluczyć bardziej wyraźnego wpływu, dlatego zalecana jest obserwacja INR podczas skojarzonego leczenia warfaryną i mirtazapiną; w przypadku jednoczesnego stosowania produktów leczniczych, które wydłużają odstęp QTc (np. niektórych leków przeciwpsychotycznych lub antybiotyków), może być zwiększone ryzyko wydłużenia odstępu QT i/lub wystąpienia komorowych zaburzeń rytmu serca (np. częstoskurczu komorowego typu „torsade de pointes”). Karbamazepina i fenytoina, induktory enzymu CYP3A4 zwiększały prawie dwukrotnie klirens mirtazapiny, co powodowało zmniejszenie jej stężenia w osoczu odpowiednio o 60% i 45%. Jeśli mirtazapina podawana jest z karbamazepiną lub innym induktorem metabolizmu leków (np. ryfampicyna), może być konieczne zwiększenie dawki mirtazapiny. Po zaprzestaniu podawania induktora, może być konieczne zmniejszenie dawki mirtazapiny; równoczesne podawanie ketokonazolu silnego inhibitora CYP3A4 zwiększa stężenie w osoczu i AUC mirtazapiny odpowiednio o około 40% i 50%. Równoczesne podawanie cymetydyny (słaby inhibitor CYP1A2, CYP2D6 i CYP3A4) z mirtazapiną może zwiększyć średnie stężenie mirtazapiny w osoczu o więcej niż 50%. Należy zachować ostrożność i zmniejszyć dawkę w sytuacji równoczesnego podawania mirtazapiny z silnymi inhibitorami CYP3A4, inhibitorami proteazy HIV, azolowymi środkami przeciwgrzybiczymi, erytromycyną, cymetydyną lub nefazodonem; badania interakcji nie wykazały istotnych efektów farmakokinetycznych w przypadku równoczesnego podawania pacjentom mirtazapiny i paroksetyny, amitryptyliny, rysperydonu czy litu. Badania dotyczące interakcji przeprowadzono wyłącznie u dorosłych.

Ograniczone dane dotyczące stosowania mirtazapiny u kobiet w ciąży nie wykazują zwiększonego ryzyka wad wrodzonych. Badania na zwierzętach nie wykazały działania teratogennego o znaczeniu klinicznym, jakkolwiek zaobserwowano zwiększenie toksyczności rozwojowej. Dane epidemiologiczne sugerują, że stosowanie leków z grupy SSRI podczas ciąży, zwłaszcza pod jej koniec, może zwiększać ryzyko wystąpienia przetrwałego nadciśnienia płucnego u noworodka (ang. PPHN). Chociaż nie badano związku między leczeniem mirtazapiną a przetrwałym nadciśnieniem płucnym u noworodków, nie można wykluczyć takiego ryzyka, biorąc pod uwagę powiązany mechanizm działania (wzrost stężenia serotoniny). Należy zachować ostrożność w przypadku przepisywania mirtazapiny kobietom w ciąży. Jeżeli mirtazapina jest przyjmowana w czasie ciąży lub krótko przed porodem zaleca się obserwację noworodka ze względu na możliwość wystąpienia objawów odstawienia. Badania na zwierzętach oraz ograniczone badania u ludzi wykazują, że mirtazapina jest wydzielana do mleka jedynie w bardzo niewielkich ilościach. Decyzja, czy należy kontynuować, czy zaprzestać karmienia piersią lub kontynuować, czy zaprzestać terapii mirtazapiną powinna być podjęta uwzględniając korzyści karmienia piersią dla dziecka i korzyści terapii mirtazapiną dla kobiety. Niekliniczne badania toksyczności przeprowadzone u zwierząt nie wykazały żadnego wpływu na płodność.

Pacjenci z depresją wykazują liczne objawy tej choroby. Dlatego trudno jest nieraz ustalić, czy występujące objawy spowodowane są samą chorobą, czy też podawaniem mirtazapiny. Najczęściej zgłaszane działania niepożądane występujące u więcej niż 5% pacjentów przyjmujących mirtazapinę w randomizowanych kontrolowanych placebo badaniach to senność, uspokojenie, suchość w ustach, zwiększenie mc., zwiększenie apetytu, zawroty głowy i zmęczenie. Wszystkie randomizowane kontrolowane placebo badania u pacjentów (włączając wskazania inne niż leczenie depresji) były oceniane w aspekcie działań niepożądanych mirtazapiny. Metaanaliza dotyczyła 20 badań, w których planowany czas leczenia wynosił do 12 tyg., z udziałem 1501 pacjentów (134 osobo-lat) przyjmujących mirtazapinę w dawce do 60 mg i 850 pacjentów (79 osobolat) przyjmujących placebo. Fazy przedłużenia tych badań zostały wyłączone, aby zachować porównanie z podawaniem placebo. Zaburzenia krwi i układu chłonnego: (nieznana) depresja szpiku kostnego (granulocytopenia, agranulocytoza, anemia aplastyczna, trombocytopenia), eozynofilia. Zaburzenia endokrynologiczne: (nieznana) niewłaściwe wydzielanie hormonu antydiuretycznego. Zaburzenia metabolizmu i odżywiania: (bardzo częste) zwiększenie mc., zwiększenie apetytu. Zaburzenia psychiczne: (częste) nietypowe sny, dezorientacja, lęk, bezsenność; (niezbyt częste) koszmary senne, mania, agitacja, halucynacje, niepokój psychoruchowy (w tym akatyzja, hiperkinezja); (rzadkie) agresja; (nieznana) myśli samobójcze i zachowania samobójcze. Zaburzenia układu nerwowego: (bardzo częste) senność, uspokojenie, ból głowy; (częste) letarg, zawroty głowy, drżenie; (niezbyt częste) parestezje, zespół niespokojnych nóg, omdlenie; (rzadkie) mioklonie; (nieznana) drgawki (napady padaczki), zespół serotoninowy, parestezja jamy ustnej, dyzartria. Zaburzenia naczyniowe: (częste) hipotonia ortostatyczna; (niezbyt częste) niedociśnienie. Zaburzenia żołądkowo-jelitowe: (bardzo częste) suchość błony śluzowej jamy ustnej; (częste) nudności biegunka, wymioty, zaparcia; (niezbyt częste) niedoczulica jamy ustnej; (rzadkie) zapalenie trzustki; (nieznana) obrzęk jamy ustnej zwiększone ślinienie się. Zaburzenia wątroby i dróg żółciowych: (rzadkie) zwiększenie aktywności aminotransferaz w surowicy. Zaburzenia skóry i tkanki podskórnej: (częste) wysypka; (nieznana) zespół Stevens-Johnsona, pęcherzowe zapalenie skóry, rumień wielopostaciowy, toksyczno-rozpływna martwica naskórka. Zaburzenia mięśniowo-szkieletowe, tkanki łącznej i kości: (częste) ból stawów, ból mięśni, ból pleców; (nieznana) rabdomioliza. Zaburzenia nerek i dróg moczowych: (nieznana) zatrzymanie moczu. Zaburzenia ogólne i stany w miejscu podania: (częste) obrzęki obwodowe, zmęczenie; (nieznana) somnambulizm, uogólnione obrzęki, miejscowe obrzęki. Badania diagnostyczne: (nieznana) podwyższenie stężenia kinazy kreatynowej. W ocenie laboratoryjnej badań klinicznych obserwowano przemijające zwiększenie aktywności aminotransferaz i gamma-glutamylotransferazy (jakkolwiek związane z tym zdarzenia niepożądane nie występowały znamiennie statystycznie częściej niż w grupie placebo). Następujące zdarzenia niepożądane były obserwowane często w badaniach klinicznych z udziałem dzieci: zwiększenie mc., pokrzywka i hipertriglicerydemia.

Dotychczasowe doświadczenia wskazują, że objawy przedawkowania samej mirtazapiny są zwykle łagodne. Odnotowano hamowanie czynności OUN z dezorientacją i przedłużonym uspokojeniem polekowym, z tachykardią i łagodnym nadciśnieniem lub niedociśnieniem. Jednak istnieje możliwość bardziej ciężkich zdarzeń (w tym śmiertelnych) po dawkach dużo większych niż dawka terapeutyczna, szczególnie w mieszanych przedawkowaniach. W tych przypadkach zgłaszano również występowanie wydłużenia odstępu QT i częstoskurczu komorowego typu „torsade de pointes”. W razie przedawkowania należy zastosować odpowiednie leczenie objawowe i podtrzymujące czynności życiowe, należy monitorować zapis EKG oraz rozważyć podanie węgla aktywowanego lub zastosować płukanie żołądka. W razie przedawkowania u dzieci i młodzieży należy podjąć właściwe działania opisane dla osób dorosłych.

Mirtazapina jest ośrodkowo działającym presynaptycznym α₂-antagonistą, który wzmaga ośrodkowe neuroprzekaźnictwo noradrenergiczne i serotonergiczne. W pobudzaniu serotonergicznego układu neuroprzekaźnikowego pośredniczą zwłaszcza receptory 5-HT₁, ponieważ receptory 5-HT₂ i 5-HT₃ są blokowane przez mirtazapinę. Uważa się, że działanie przeciwdepresyjne wykazują oba enancjomery mirtazapiny: enancjomer S(+) - przez blokowanie receptorów α₂ i 5-HT₂, a enancjomer R(-) - przez blokowanie receptorów 5-HT3.

1 tabl. zawiera 15 mg, 30 mg lub 45 mg mirtazapiny.